onbewust steeds asocialer dankzij SIRE
30 maart 2012
SIRE bestaat 40 jaar. En om dat te vieren wilde deze club van idealistische reclamejongens een extra sterk punt maken, door het Nederlandse volk een spiegel voor te houden van onbewust asociaal gedrag. Niet belerend of moraliserend, maar tot nadenken stemmend, beloofde de jubilaris. Ik stelde mij er veel van voor. Werden die snelle lefgozers in hun rode scheurijzers nu eindelijk eens op hun nummer gezet, die je bij zebrapaden onder luid claxongeloei voorbij schichten, en dat kindje voor wie je was gestopt alsnog dood proberen te rijden? Worden die randdebielen die om drie uur ‘s nachts onder je raam staan te krijsen tot inkeer gebracht? Of anders die perverserikken die hun gejatte supermarktkarretje met een bromscooterslot aan een lantarenpaal vastbinden? Nou nee, het gaat vooral over voordringen, zitplaatsen in beslag nemen in het openbaar vervoer en ongewenst mobiel telefoneren. Op de radio slingert een bozig heerschap (Vledder?) ons op een verwijtende dramtoon naar het hoofd waar wij ons allemaal aan schuldig maken. ‘Omaatjes laten we staan’. Oké, niet netjes. De term ‘Omaatjes’ trouwens nog minder. Is gebrek aan respect van oudere vrouwen ook niet onbewust asociaal? ‘We lopen te vertragen.’ Wat? Wie? Wordt nu die ‘omaatjes’ een spiegel voorgehouden, dat ze de boel ophouden met hun gestumper achter rollators? ‘Stoïcijns blijven we zitten in de tram.’ Ja, en? Wie hinderen we daarmee? Ik wil niet op de proppen komen met het geitenwollensokkencliché dat oorlog duizend maal erger is. Ik besef heus wel dat dagelijkse ergernissen tergender aan de ziel kunnen vreten dan een wereldramp. Zou SIRE ons willen waarschuwen dat oorlogen beginnen met onbewust asociaal gedrag, zoals niet opstaan voor ‘omaatjes’? Lijkt me stug. Zelfs wegpiraterij en geluidsoverlast hebben nimmer tot oorlog geleid. Eén ding weet ik wel: van dat vermanende vingertje van SIRE worden mensen zich echt niet bewust van hun onbewust asociale gedrag. Die spotjes stemmen eerder tot meligheid en recalcitrantie dan tot nadenken, zoals SIRE hoopt. Hetzelfde geldt voor de test op onbewustasociaal.nl, waarbij je kunt uitvinden hoe onbewust asociaal je eigenlijk bent. Zonder vals te spelen kon ik op elke vraag het braafste antwoord invullen. Want ja, ik gooi op straat mijn rommel altijd in de afvalbak. En nee, ik zet nooit een tas naast mij neer op een lege zitplaats in de tram. Evenmin laat ik mijn hond poepen op plekken waar dat niet mag. Toch sprongen mij bij elk antwoord statistieken in mijn smoel, hoe erg het in Nederland met hondenpoepbergen en zitplaatsengebrek. Elke keer als ik die spotjes hoor, krijg ik de neiging om overal schijt aan te hebben. Onbewust steeds asocialer, inderdaad. Met dank aan SIRE.